საჭმლის მომნელებელი ორგანოები.wmv

ბიოლოგიის რეპეტიტორი: საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატი (ძვლოვანი ქსოვილი)- ...

ახალი საგანი ითვალისწინებს მოსწავლეების ჩართულობას და ინფორმირებულობას საზოგადოებრივი წესების შესახებ. ძირითადი აქცენტები გაკეთდება გარემომცველ სამყაროზე (ოჯახი, სკოლა), ჯანსაღი ცხოვრების წესზე, უსაფრთხოებაზე, ძალადობის საკითხებზე, ტოლერანტობაზე, სოციალური უნარების განვითარებაზე, სახელმწიფოზე, გარემოს დაცვაზე და სხვ.

საზოგადოებრივი მეცნიერებების სწავლება 2016-2017 სასწავლო წლიდან გაძლიერდება და დაწყებით საფეხურზე (III და IV კლასებში) დაიწყება დამოუკიდებელი საგნის სწავლება სახელწოდებით „მე და საზოგადოება“.

პროექტ-გაკვეთილი თემაზე: ფსიქოაქტიური ნივთიერებები.

მერვე პირველი კლასი

ფლაერები და ბუკლეტები

პრეზენტაციები 

2015 წლის მისაღებ გამოცდებზე აბიტურიენტებს უფრო მეტი სააზროვნო დავალება ექნებათ

შეფასებისა და გამოცდების ეროვნულმა ცენტრმა 2015 წლისთვის აბიტურიენტებს ერთიანი ეროვნული გამოცდებისთვის სულ  ხუთი სიახლე შესთავაზა.  

ყველაზე მნიშვნელოვან სიახლედ ,,ნაეკის” ხელმძღვანელობა  არჩევით საგნად ,,სამოქალაქო განათლების”  დამატებას მიიჩნევს.

საქართველოს ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში ამ საგნის სწავლება IX-X კლასის ჩათვლით სავალდებულოა, დამამთავრებელ კლასებში კი არჩევით საგნად ისწავლება.

,,სამოქალაქო განათლება” როგორც არჩევითი საგანი ამაზე Aris.ge-განათლებამ ვრცელი სტატია უკვე მოამზადა.  

ერთიანი ეროვნული გამოცდების საგნობრივი ჯგუფის ხელმძღვანელები წელს დაგეგმილი სიახლეებისა და აბიტურიენტების მხრიდან გასათვალისწინებელ საკითხებზე Aris.ge-განათლებასთან დეტალურად საუბრობენ. როგორც აღმოჩნდა, წლევანდელ მისაღებ გამოცდებზე აბიტურიენტებს უფრო მეტი სააზროვნო/ლოგიკური დავალება ექნებათ.

• სიახლე გეოგრაფიის გამოცდაში

დავით გოგელია – გეოგრაფიის საგამოცდო ჯგუფის ხელმძღვანელი

,,ტესტისთვის გამოყოფილი დრო ნახევარი საათით შემცირდა და ორსაათნახევრიანი გახდა. შემცირდა კითხვების რაოდენობაც. თუ წინა წელს  მაქსიმალური ქულა 70 იყო, წელს არის 60. შემცირება 4 სავარაუდო პასუხიანი კითხვების შემცირების ხარჯზე მოხდა. გარდა ამისა, გვქონდა ათქულიანი დავალება – ფიზიკური რუკის კითხვის დავალება, რომელიც ხუთქულიანი გახდა. გაიზარდა ღია დავალებების რიცხვი, სადაც აბიტურიენტის ლოგიკური აზროვნება  უნდა გამოჩნდეს.  სირთულეს რაც  შეეხება,  შედეგების ნახვის შემდეგ გაირკვევა, წინა წლის ტესტთან შედარებით, უფრო რთული იქნება თუ არა წლევანდელი ტესტი.

აბიტურიენტებს კი ვურჩევდი, მეტი ყურადღებით წაიკითონ ტესტის პირობა, რადგან ძირითადად, შეცდომები პირობის უყურადღებოდ წაკითხვის შედეგად ხდება. კიდევ ერთი რჩევა:  კონკრეტულად გასცენ პასუხი დავალებას და ნუ ეცდებიან განვრცობას, რადგან რაც მეტს წერენ, როგორც წესი, მეტ შეცდომას უშვებენ. მთავარია, პასუხი იყოს ამომწურავი, ლაკონური და კონკრეტული. მნიშვნელოვანია ტექნიკური საკითხებიც – დავალების პასუხების ფურცელზე გადატანას ვგულისხმობ“.

• სიახლე ისტორიიც გამოცდაში

 მანანა ჯავახიშვილი – ისტორიის საგნობრივი ჯგუფის ხელმძღვანელი

,,ისტორიის ტესტი ათი ქულით შემცირდა. აქამდე 80 ქულიანი იყო ახლა 70 ქულიანი გახდა. თუმცა არ შეგვიმცირებია საგამოცდო დრო. ისევ  ორსაათნახევარია. შესაბამისად, აბიტურიენტებს მეტი დრო აქვთ სააზროვნოდ. ჩვენ ამოვიღეთ ერთი დავალება, რომელიც ამოწმებდა მოვლენის ფაქტობრიობას და ახლა ტესტი უფრო ორიენტირებულია ღია ტიპის დავალებებზე, რომელიც უფრო მეტად მაღალ სააზროვნო უნარებს ამოწმებს.  გვინდა, რომ მომავალშიც ღია ტიპის დავალებებზე ვიყოთ ორიენტირებულები. რაც შეეხება სირთულის დონეს, გეტყვით რომ არ გართულებულა, ისევ იმავე სირთულისაა, როგორიც წინა წელს იყო.“

• სიახლე უცხო ენის გამოცდაში

რუსუდან ტყემალაძე – უცხო ენის საგამოცდო ჯგუფის ხელმძღვანელი

,,წელს  უცხო ენის გამოცდაში უმნიშვნელო ცვლილებები განვახორციელეთ, რადგან ძირითადი ცვლილება შარშან გვქონდა და არ გვინდა ყოველწლიურად  სტრესში ჩავაყენოთ აბიტურიენტები. წელს უბრალოდ ორი დავალებით გავზარდეთ მოსმენის ნაწილი და რვის ნაცვლად ათი იქნება. ოდნავ გავზარდეთ სირთულის დონე,A2-ის სირთულიდან B2ის დონემდე. ანუ უმნიშვნელოდ გართულდება მოსმენის დავალებები.

სამუშაო დრო ისევ ორსაათნახევარია, რადგან კითხვების ჯამური რაოდენობა არ შეცვლილა. ვისარგებლებ შემთხვევით და ყველა აბიტურიენტს მოვუწოდებ, არც ერთ დავალებაში  სახელი და გვარი არ ჩაწერონ, არც საკუთარი და არც გამოგონილი, შარშან იყო ასეთი  შემთხვევები და ამ შეცდომის გამო აბიტურიენტებს ქულები დააკლდათ.

• სიახლე ბიოლოგიის გამოცდაში

 აივენგო შათირიშვილი – ბიოლოგიის საგნობრივი ჯგუფის ხელმძღვანელი

,,პირველ რიგში, გეტყვით, რომ წელს ბიოლოგია არჩევით საგნად 3592 აბიტურიენტმა აირჩია, წინა წელს – 3112 იყო. წელსაც, როგორც შარშან, გვაქვს ღია და დახურულბოლოიანი შეკითხვები. საგამოცდო დრო ისევ იგივეა – ორსაათნახევარი. წელსაც,  მაქსიმალური ქულაა 75  და მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი, ისევე როგორც შარშან – 19 ქულაა. სიახლე მხოლოდ ისაა, რომ აბიტურიენტებს მიეწოდებათ  ერთი ან ორი შეკითხვა, რომელსაც ამომწურავი პასუხი უნდა გასცენ.

რთული არ იქნება, პირიქით მარტივიც კი. ეს იმიტომ გავაკეთეთ, რომ არჩევითი 4 სავარაუდო პასუხიდან  25%-ია   იმის შანსი, რომ აბიტურიენტმა სწორი პასუხი ბრმად შემოხაზოს. სიახლის მიზანია, უფრო დახვეწოს ტესტი და უფრო მარტივად გავიგოთ რამდენად კარგად არის აბიტურიენტი მომზადებული. 75 ქულიანი ტესტიდან აღნიშნული სიახლე მხოლოდ 2-3 ქულიანი იქნება. ამიტომ, აბიტურიენტებს დავამშვიდებ და ვეტყვი – ნუ შეუშინდებიან ამ სიახლეს.“

2015 წლის ერთიანი ეროვნული გამოცდები ორ ივლისს დაიწყება.

2015 წლის ერთიანი ეროვნული გამოცდების ჩატარების განრიგი

2015 წლის ეროვნული გამოცდების მინიმალური და მაქსიმალური ქულა და საგამოცდო დრო

რჩევები აბიტურიენტებს – რა ნივთების შეტანის უფლება აქვთ და რისი არა გამოცდაზე

ეკა არის© წივწივაძე

თემატური კედლის გაზეთები

კვირეულის ფარგლებში ---- ფაქტები, რომლებიც უნდა ვიცოდეთ

20- 27 აპრილის ჩათვლით ჩატარდა საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების საგნების კვირეული

საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტრო აცხადებს ფოტო კონკურსს თემაზე “ბიომრავალფეროვნება მდგრადი განვითარებისთვის“

 საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტრო აცხადებს ფოტო კონკურსს თემაზე “ბიომრავალფეროვნება მდგრადი განვითარებისთვის“

კონკურსის შესახებ:
22 მაისი ბიომრავალფეროვნების საერთაშორისო დღეა. „ბიო" ნიშნავს ცოცხალს, ხოლო ბიომრავალფეროვნება გულისხმობს ცოცხალი სისტემების, ცხოველების, მცენარეების, ეკოსისტემებისა და მიკრობების მრავალფეროვნებას ჩვენს პლანეტაზე. ფოტო კონკურსი თემაზე „ბიომრავალფეროვნება მდგრადი განვითარებისათვის" მიზნად ისახავს ბიომრავალფეროვნებასთან დაკავშირებული თემატიკის წამოწევასა და ნიჭიერი ახალგაზრდა ფოტოხელოვანების წახალისებას.

კონკურსის ფარგლებში მოხდება 20 შერჩეული ფოტოს გამოფენა და 3 გამარჯვებული ავტორის გამოვლენა. გამარჯვებულებს გამოავლენს ჟიური. გამარჯვებული 3 ფოტოხელოვანისათვის გათვალისწინებულია შემდეგი პრიზები:

I ადგილი: ველოსიპედი
II ადგილი: კარავი და საძილე ტომარა
III ადგილი: სამთო ზურგჩანთა

კონკურსის პირობები:
კონკურსი ტარდება საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტროსა და გერმანიის საერთაშორსო თანამშრომლობის საზოგადოების (GIZ) ინიციატივითა და ორგანიზებით. კონკურსში მონაწილეობის მიღება შეუძლია ნებისმიერ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს.
კონკურსის ფარგლებში წარმოდგენილი ფოტოები აუცილებლად უნდა იყოს საქართველოში გადაღებული.
ფოტოების საავტორო უფლებები ეკუთვნის ავტორს. გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინიტრო უფლებას იტოვებს ფოტოები გამოიყენოს გამოფენებისთვის.

კონკურსში წარმოდგენილი ნამუშევარი უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ კრიტერიუმებს:

•  ფოტო აუცილებლად უნდა ეკუთვნოდეს ავტორს
•  ფოტოს ზომა უნდა იყოს მინიმუმ 2000 პიქსელი 
•  ფოტო, რომელიც არ აკმაყოფილებს ხარისხის, ზომებისა და საავტორო უფლებების მოთხოვნებს, წინასწარი გაფრთხილების გარეშე მოიხსნება კონკურსიდან;

ფოტოს გამოგზავნისას, გთხოვთ, მიუთითოთ:

•  სახელი, გვარი
•  ასაკი
•  ფოტოს სათაური
•  გადაღების ადგილი
•  სასურველია ფოტოს მოკლე აღწერა
•  საკონტაქტო ინფორმაცია

კონკურსში მონაწილეობის მსურველებმა 16 მაისამდე უნდა წარმოადგინონ „ბიომრავალფეროვნება მდგრადი განვითარებისათვის" თემატიკაზე გადაღებული ფოტო სურათი მისამართზე biodepbio@moe.gov.ge

საქართველოს ახალგაზრდა ბიოლოგთა ასოციაცია

ყვითელკოპლებიანი სალამანდრა (Ambystoma maculatum) ამფიბიების კლასს მიეკუთვნება. ბინადრობს კანადასა და აშშ-ში. იზრდება 10 სმ-მდე. მათი ემბრიონები სიმბიოზურ კავშირს ამყარებენ წყალმცენარეებთან (algae), რომელიც მათშივე ცხოვრობს.

კოპლებიან სალამანდრას თავდაცვის რამდენიმე მეთოდი აქვს: ფოთლებსა და ბალახებში დამალვა და გაშეშება, კუდის ავტოტომია (მოწყვეტა) და რძისებური სითხის გამოყოფა მაშინ, როდესაც აღშფოთებულია. ეს მომწამლავი სითხე (სეკრეტი) კისერსა და ზურგზე არსებული დიდი სეკრეტორული ჯირკვლიდან გამოიყოფა და იცავს მტაცებლებისაგან.

თუ მტაცებელმა მაინც შეძლო და სალამანდრას ფეხი, კუდი და, რა გასაკვირიც არ უნდა იყოს, ტვინის/თავის ნაწილი მოაჭამა, მას რეგენერირება ანუ აღდგენა შეუძლია. რა თქმა უნდა, ამას ძალიან დიდი ენერგია სჭირდება.

კოპლებიან სალამანდრას, სხვა სალამანდრების მსგავსად, რეგენერაციის ძლიერი უნარი ახასიათებს. მას კიდურების გარდა ორგანოების აღდგენის 

2015 – 2016 სასწავლო წლისთვის პირველკლასელთა რეგისტრაცია აპრილის ბოლოს დაიწყება

2015-2016 სასწავლო წლისთვის პირველკლასელთა რეგისტრაცია, შარშანდელის მსგავსად, აპრილის ბოლოს დაიწყება. ამის შესახებ განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა თამარ სანიკიძემ ბათუმში, Aris.ge-განათლების კითხვის პასუხად განაცხადა.

„რეგისტრაციას, ვფიქრობ, აპრილის ბოლო კვირაში გამოვაცხადებთ, ეხლა მზადდება გარკვეული დოკუმენტაცია და ვფიქრობ აპრილის ბოლოსთვის ყველაფერი მზად იქნება”,- განაცხადა თამარ სანიკიძემ.

განათლების მინისტრმა სასკოლო ასაკის განსაზღვრასთან დაკავშირებით „ზოგადი განათლების შესახებ კანონში“ ცვლილებების შეტანის თაობაზეც ისაუბრა. სანიკიძე საპარლამენტო უმცირესობის წევრის კობა სუბელიანის ინიციატივაზე პირველკლასელთა ასაკის განსხვავებული წესით განსაზღვრასთან დაკავშირებით აცხადებს, რომ აღნიშნულზე პარლამენტმა კიდევ უნდა იმსჯელოს.

„მე ვფიქრობ, რომ პარლამენტი კიდევ იმსჯელებს ამ თემაზე. იმედი მაქვს, რომ უფრო მეტად ჩავა სიღრმეებში და არ იქნება ზედაპირული დამოკიდებულება. ეს შეცდომა წინა ხელისუფლებამ უკვე დაუშვა და რა თქმა უნდა არ ვაპირებ გამეორებას. ძალიან ცუდი სტატისტიკა გვაქვს მოსწავლეთა სწავლის დონის შედეგებზე. ამიტომ, ის ნაბიჯი, რაც გადავდგით, მე რა თქმა უნდა მხარს დავუჭერ და თუ საჭირო იქნება ჩავალ სიღრმეებში, ნებისმიერს დავანახებ იმ საშიშრობას, რომელიც ასეთ შედეგებს ახლავს”,- აღნიშნა მინისტრმა.

მისივე თქმით, „სკოლამდელი აღზრდის პროგრამა“ აღნიშნული პრობლემის მოგვარების ხელშემწყობი იქნება.

„ეს არის პრობლემის გადაჭრის გზა. პროგრამა ხელს შეუწყობს, რომ სკოლამდელი ასაკის ბავშვები მომზადებულები შეხვდნენ სასკოლო პროგრამას. ჩვენ ვაპირებთ, რომ ამ კვირიდან შევთავაზოთ ინიციატივა.“

შეგახსენებთ, რომ მიუხედავად განათლების სამინისტროს მტკიცე პოზიციისა სასკოლო ასაკის 6 წელზე ქვევით არდაწევასთან დაკავშირებით, საქართველოს პარლამენტმა პირველი მოსმენით მიიღო კანონპროექტი „ზოგადი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“, რომლის მიხედვით, ზოგადი განათლების დაწყებით საფეხურზე სწავლის დაწყების ასაკია 6 წელი. ამასთან, კანონპროექტის თანახმად, მშობლის სურვილის შემთხვევაში, ზოგადი განათლების დაწყებით საფეხურზე სწავლის დაწყების უფლება აქვთ აგრეთვე იმ პირებს, რომელთა ასაკი 5 წელს აღემატება და 6 წელი სასწავლო წლის დეკემბრის ბოლომდე უსრულდებათ

ბიოლოგიის გამოცდა, მოთხოვნები აბიტურიენტებს/,,გამოცდებიდან - გამოცდებამდე“/ რადიო იმედი, Radio Imedi

მე-11 კლასელთა გამოსაშვები გამოცდებისათვის რეგისტრაცია დაიწყო

2014-2015 წლის სკოლის გამოსაშვები გამოცდებისათვის (მე-11 კლასის მოსწავლეებისათვის) მოსწავლეთა რეგისტრაცია დაიწყო.

დასარეგისტრირებლად მიჰყევით ბმულს.

იქვე იხილავთ რეგისტრაციის ინსტრუქციას.

მოსწავლეთა რეგისტრაციას სკოლა უზრუნველყოფს.

2014-2015 სასწავლო წლის სკოლის გამოსაშვები გამოცდებისათვის მოსწავლეები სკოლებმა 14 აპრილიდან 30 აპრილის ჩათვლით უნდა დაარეგისტრირონ.

საგალობელი

გალობა - გიხაროდენ ფრიად მშვენიერო ..

საგალობელი. ტკბილ ხარ შენ უფალო

საატესტატო გამოცდების ჩატარების განრიგი.

გამოსაშვები გამოცდები 20 მაისს დაიწყება

მე–12 კლასი

20 მაისი – პრეტესტი
21 მაისი – ქართული ენა (გეოგრაფია)
22 მაისი – უცხო ენები (ფიზიკა)
23 მაისი – ისტორია (ბიოლოგია)
24 მაისი – მათემატიკა
25 მაისი – (ქიმია)

მე-11 კლასი
14 ივნისი – ქიმია
16 ივნისი – გეოგრაფია
17 ივნისი – ბიოლოგია
18 ივნისი – ფიზიკა

პროექტ-გაკვეთილი თემაზე: ნაადრევი ქორწინება (მერვე მეოთხე კლასი)

პროექტ-გაკვეთილი თემაზე: ნაადრევი ქორწინება (მერვე პირველი კლასი, პრეზენტაციები იხილეთ მოსწავლეთა ნაშრომებში)

თირკმელების მოდელები.მერვე პირველი და მერვე მეოთხე კლასები

ფილტვების მოდელები.მერვე პირველი კლასი

სქემა

მედიცინის სიახლენი

2014 წელს მედიცინის სფეროში მნიშვნელოვანი აღმოჩენების ტოპ-10

10. მსოფლიოში ყველაზე პატარა კარდიოსტიმულატორი
შარშან დიდ ბრიტანეთში ერთ-ერთ პაციენტს გულში ჩაუდგეს კომპანია “მედტრონიკის” მიერ შექმნილი მსოფლიოში ყველაზე პატარა კარდიოსტიმულატორი. ის დაახლოებით 10-ჯერ პატარაა, ვიდრე დღემდე არსებული ტრადიციული მოდელები: მისი სიგრძე მხოლოდ 26 მილიმეტრია, წონა კი - 2 გრამი. ახალი მოწყობილობა შეიძლება იმპლანტირებულ იქნეს პირდაპირ გულის ღრუში, რაც მოხდა კიდეც ზემოაღნიშნულ შემთხვევაში. ბრიტანელ ექიმს ჯონ მორგანს მიაჩნია, რომ ამ გადაწყვეტილებას რამდენიმე უპირატესობა აქვს. კერძოდ, მინიატურული სტიმულატორი შეუმჩნეველია; ის უფრო საიმედოა; მცირდება ინფექციის განვითარების რისკი; პაციენტი უფრო ადვილად ეჩვევა ამ მოწყობილობას.


9. სმენის აღდგენა გენური თერაპიითახალი სამხრეთ უელსის (ავსტრალია) უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მიაგნეს კოხლეარული იმპლანტანტის დახმარებით სმენის ნერვის რეგენერაციის მეთოდს. ეს მოწყობილობა სმენის პროთეზს წარმოადგენს: ის ბგერით რხევებს ელექტრულ იმპულსებად გარდაქმნის და უშუალოდ თავის ტვინში განლაგებულ სმენის ნეირონებს გადასცემს. მაგრამ ასეთი პროთეზირება სმენის მხოლოდ ნაწილობრივ კომპენსირებას ახდენს, ზემოხსენებული უნივერსიტეტის მეცნიერებმა კი გაარკვიეს, რომ კოხლეარული იმპლანტანტი შეიძლება გენური თერაპიისთვისაც იქნეს გამოყენებული. ქირურგს, რომელიც იმპლანტანტს ნერგავს, განსაზღვრულ ადგილას შეჰყავს დნმ-ს შემცველი პრეპარატი. მოწყობილობის მუშაობის პროცესში მის მიერ გამომუშავებული ელექტროიმპულსები წამალს საჭირო ადგილას, კერძოდ, სმენის ნერვის უჯრედებამდე მისვლაში ეხმარება, რის შედეგადაც იწყება დაზიანებული ნერვის რეგენერაციის პროცესი.

8. პრინტერზე დაბეჭდილი თავის ქალაუტრეხტის (ჰოლანდია) საუნივერსიტეტო სამედიცინო ცენტრის ექიმებმა ცოტა ხნის წინ ჩაატარეს მსოფლიოში პირველი თავის ქალას გადანერგვის ოპერაცია. 22 წლის გოგონა მოურჩენელი დაავადებით იტანჯებოდა, რომელიც ძვლების დარბილებას იწვევს. წინათ ამ დაავადების მკურნალობის მეთოდი არ არსებობდა. მეცნიერებმა კომპიუტერზე გადაიღეს პაციენტის თავის ქალას ზუსტი ასლი და ის 3დ-პრინტერზე დაბეჭდეს. თავის ქალას შეცვლის ოპერაცია 23 საათს გაგრძელდა და წარმატებით დასრულდა. ოპერაციამდე გოგონა ძლიერი თავის ტკივილით იტანჯებოდა, დროდადრო გონებას კარგავდა, დაეწყო მოძრაობის კოორდინაციის დარღვევა, მაგრამ ურთულესი ოპერაციის შემდეგ ყველა ეს სიმპტომი გაქრა. ამ ოპერაციამდე ექიმების მიღწევა თავის ქალას სამი მეოთხედის შეცვლა გახლდათ. ისიც 3დ-პრინტერზე გახლდათ დაბეჭდილი.

7. შიდსის საწინააღმდეგო ვაქცინაროკფელერის უნივერსიტეტის (აშშ) მეცნიერებმა კოლეგებთან, ბრიტანეთის ერთ-ერთი ფარმაცევტული კომპანიის თანამშრომლებთან ერთად ჩაატარეს პრეპარატ გსკ744-ის კლინიკური გამოცდა, რომელსაც, როგორც აღმოჩნდა, შესძლებია, 90%-ით და მეტით შეამციროს აივ-ვირუსით ადამიანის დასნებოვნების ალბათობა. პრეპარატი უკვე გამოსცადეს მაიმუნებზე. მეცნიერები ხაზს უსვამენ, რომ დასნებოვნებისგან პრეპარატი შეყვანიდან რამდენიმე კვირის განმავლობაში იცავს.

6. ტესტი კიბოზე - ორსულობის ტესტის მსგავსადმასაჩუსეტსის (აშშ) ტექნოლოგიური ინსტიტუტის მკვლევრებმა შეიმუშავეს სადიაგნოსტიკო ტესტი, რომელიც ფერადი ქაღალდის ზოლების დახმარებით გამოავლენს ორგანიზმში არსებულ კიბოს უჯრედებს, ეს კი იმას ნიშნავს, რომ მალე სიმსივნური დაავადებების დიაგნოსტიკა შესაძლოა ისევე გაადვილდეს, როგორც ორსულობის დადგენა. ადამიანებზე ტესტი ჯერ არ გამოუცდიათ, მაგრამ მეცნიერები ამბობენ, რომ ეს უახლოეს მომავალში გახდება შესაძლებელი.

5. რობოტების დახმარებით ავთვისებიანი სიმსივნეების ამოკვეთაეს ტექნოლოგია ადამიანის სხეულის იმ ნაწილებისთვის გამოიყენება, სადაც ქირურგს ძნელად მიუწვდება ხელი. მაგალითად, ხორხის მახლობელ მიდამოში ან თავის ქალას ფუძესთან, თავისა და კისრის არეში. იქ განლაგებული სისხლძარღვები, ნერვები და კუნთები მეტისმეტად ართულებს ქირურგიულ ჩარევას. კალიფორნიის უნივერსიტეტის (ლოს-ანჯელესი) მეცნიერებმა შექმნეს რობოტი-ქირურგი, რომლის მიკროთითებიც სამგანზომილებიანი კამერით იმართება. რობოტის მინიატურული “კიდურები” ადვილად აღწევს პაციენტის ყელისა თუ პირის პატარა და ვიწრო ხვრელებში. სისტემა ქირურგს მთელი საოპერაციო არის ყურების საშუალებასაც აძლევს.

4. ავსტრალიელმა მეცნიერებმა გაჩერებული გულის “გაცოცხლების” მეთოდი შეიმუშავესმეცნიერებმა გარდაცვლილი ადამიანის სხეულიდან ამოღებული გული განსაზღვრული ხსნარების საშუალებით გააცოცხლეს. ამასთანავე, შექმნეს სპეციალური ხსნარი, რომელიც საშუალებას იძლევა, დონორის სხეულიდან ამოღებული გუ­ლი დიდხანს შევინახოთ. ამ მეთოდის წყალობით შესაძლებელი გახდება ტრანსპლანტაციათა რაოდენობის გაზრდა და, შესაბამისად, უფრო მეტი ისეთი პაციენტის გადარჩენა, რომლებიც გულის მძიმე უკმარისობით იტანჯებიან.

3. წითელას ერთ-ერთი ვაქცინის დიდი დოზებით სისხლის ონკოლოგიურ დაავადებას უმკურნალებენეს მიღწევა ჯერჯერობით მხოლოდ მეცნიერებმა შეამჩნიეს და სათანადოდაც შეაფასეს, თუმცა მას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს მილიონობით ონკოდაავადებულისთვის. ამერიკელმა მკვლევრებმა სახეშეცვლილი ვაქცინის დიდი დოზები მრავლობითი მიელომის წინააღმდეგ გამოიყენეს და 36 საათის შემდეგ მიაღწიეს სრულ რემისიას პაციენტთან, რომელიც უკანასკნელი 10 წლის განმავლობაში წარუმატებლად მკურნალობდა ამ დაავადებას.

2. დონორის ფილტვების შენახვის ახალი საშუალებაეს მეთოდი ზრდის გადასანერგი ორგანოს “ვადას”. სპეციალური აპარატის დახმარებით მკვლევრები ფილტვის ქსოვილებს ჟანგბადსა და საკვებ ნივთიერებებს აწვდიან, რაც გადანერგვისთვის მათი ვარგისობის პერიოდს დონორის ორგანიზმიდან ამოღების შემდეგ 11 საათამდე ზრდის. ეს 2-ჯერ მეტია, ვიდრე შენახვის აქამდე არსებული მეთოდები უზრუნველყოფს.

1. მოზარდ გოგონებს ლაბორატორიაში გამოზრდილი საშოები გადაუნერგეს2014 წელს, პირველად მედიცინის ისტორიაში, ოთხ ამერიკელ მოზარდ გოგონას, რომლებიც მძიმე თანდაყოლილი დეფექტით - განუვითარებელი საშოთი მოევლინენ ქვეყნიერებას, ახალი საშოები გადაუნერგეს. ეს ორგანოები მეცნიერებმა ლაბორატორიაში გამოზარდეს პაციენტებისავე კუნთების ღეროვანი უჯრედებისგან. განსაზღვრული ხნის შემდეგ ახალგადანერგილმა ორგანოებმა ნორმალურად განვითარება-ფუნქციობა დაიწყო.

ეფექტური პრეზენტაციის ჩატარების 10 წესი

1. პრეზენტაციის თემაზე წინასწარ ჩაატარე კვლევა

სრულფასოვანი პრეზენტაციისთვს აუცილებელია თემის წინასწარ კარგად დამუშავება. პრეზენტატორმა უნდა იცოდეს რის შესახებ საუბრობს. არ არის აუცილებელი, გახდე ექსპერტი ან წაიკითხო ყველა წიგნი ამ თემაზე, მაგრამ უნდა შეგეძლოს უპასუხო დამატებით კითხვებს, რომელსაც პრეზენტაციის გარშემო დაგისვამენ.  დარწმუნდი, რომ გამოყენებული წყაროები სანდოა. თუ პრეზენტაციაში მოყვანილი ფაქტი არ დადასტურდა, ეს შენ თვითდაჯერებულობას აუცილებლად შეარყევს. ბოლომდე ნუ ენდობი ინტერნეტს და ფაქტები რამდენიმე წყაროსთან გადაამოწმე.

2. პრეზენტაციამდე აუცილებლად გაიარე რეპეტიცია

პრეზენტაციის პროცესში გამომსვლელს აუცილებლად შეატყობთ, აქვს თუ არა მას წინასწარ ნავარჯიშები საბოლოო პრეზენტაციამდე. პრეზენტაციამდე აუცილებლად იმუშავეთ იმაზე, თუ რას და როგორ იტყვით გამოსვლის დროს. წარუდგინეთ თქვენი პრეზენტაცია ოჯახის წევრებს ან მეგობრებს. ამის შემდეგ კი აუცილებლად სთხოვეთ მათ რომ შეგაფასონ. ასევე გამოცდილი და ერთ-ერთი ეფექტური ხერხია სარკის წინ ვარჯიში.

3. იყავით კრიტიკული და მომთხოვნი საკუთარი თავის მიმართ

გააკრიტიკეთ თქვენივე გამოსვლა. იმუშავეთ იმ დეტალზე, რაზეც ფიქრობთ, რომ უკეთსად გამოგივათ. შედეგად კი საბოლოო პრეზენტაციის ჩატარების დროს, თავს  უფრო დარწმუნებულად იგრძნობთ.

4. გახადეთ პრეზენტაცია მაქსიმალურად ინტერაქტიული და კრეატიული

ამისათვის შეიტანეთ პრეზენტაციაში სახალისო ფაქტები, ცნობილი გამონათქვამები, დაუსვით კითხვები აუდიტორიას და გაამდიდრეთ პრეზენტაცია სხვა ინტერაქციული აქტივობებით.

5. მოინიშნეთ ბარათზე ძირითადი თემები და საკითხები

ნუ დაიჭერთ პრეზენტაციის დროს ფურცლებს ხელში. ბარათზე მოინიშნეთ პრეზენტაციის ძირითადი თემები, დეტალების გარეშე. ძირითადი საკვანძო სიტყვების ჩანიშვნა დაგეხმარებათ, მარტივად გაიხსენოთ ის, თუ რის თქმას აპირებთ პრეზენტაციაში.

6. გაიღიმე პრეზენტაციის მიმდინარეობისას

იყავი ბედნიერი, რადგან აუდიტორიას უნდა წარუდგინო საკითხები, რაც მათ არ იციან.  კვლევები ადასტურებს, რომ ღიმილი გადამდებია. თუ გსურს რომ პრეზენტაციამ წარმატებით ჩაიაროს – გაიღიმე.

7. იქონიე მხედველობითი კონტაქტი აუდიტორიასთან

არაფერია იმაზე მოსაწყენი, ვიდრე პრეზენტატორის მოსმენა, რომელიც სადღაც სხვაგან იყურება. მოდუნდი და იქონიე მხედველობითი კონტაქტი აუდიტორიასთან. რა თქმა უნდა, დიდ აუდიტორიაში თითოეულ მათგანს თვალებში ვერ უყურებ, ამისათვის საკოორდინაციოდ უნდა აიღო სამი წერტილი, უკიდურესი მარჯვენა, მარცხენა და შუა წერტილები, რომლებსაც ეტაპობრივად უნდა შეხედო. ასე შექმნი შთაბეჭდილებას, რომ ყველა მსმენელს უყურებ.

8. აკონტროლე ხმა და ტონალობა

შენი მიზანია დააინტერესო აუდიტორია და არა დააძინო. ამიტომ აკონტროლე ხმა და ეცადე თემა საინტერესოდ გადმოსცე. შეგიძლია გამოიყენო ხელის მოძრაობა საუბართან შესაბამისად. ეს ამასთან დაფარავს შენს ნერვიულობასაც.

10. პრეზენტაციის დასასრულს გააკეთე დასკვნა

პრეზენტაციის დასკვნითი ნაწილი აუდიტორიაზე საბოლოო შთაბეჭდილებას ტოვებს. შესაძლოა ეს იყოს შეჯამება, ან კრეატიული დასასრული. ან სულაც დასვი რიტორიკული კითხვა, რაც აუდიტორიას შენ პრეზენტაციაზე ფიქრს გააგრძელებინებს.

10. დაუბრუნდი კუთვნილ ადგილს გაღიმებული

არ ინერვიულო, თუ აპლოდისმენტებს ვერ დაიმსახურებ. იფიქრე იმაზე, რომ პრეზენტაცია დასრულდა და შენ შეძელი ის, რაც შეიძლება სხვამ ვერასოდეს შეძლოს. პრეზენტაციამდე, პრეზენტაციის დროს და მისი დასრულების შემდეგაც იფიქრე წარმატებულ პრეზენტაციაზე და არ მისცე თავს იმის საშუალება, რომ ცუდ პრეზენტაციაზე დაგაფიქროს. გააკეთე შენი შესაძლებლობის მაქსიმუმი და იყავი თავდაჯერებული.